Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και περιβαλλοντικές καταστροφές κατά την παραγωγή χυμού πορτοκαλιού
Μελέτη της εκστρατείας του Supply CHAINGE αποκαλύπτει παράνομες πρακτικές σχετικά με την παραγωγή χυμού πορτοκαλιού που εμπορεύονται ευρωπαϊκές εφοδιαστικές αλυσίδες και φθάνουν τελικά στο τραπέζι μας ως προϊόντα ‘ιδιωτικής ετικέτας’.
Ο μέσος Ευρωπαίος καταναλωτής πίνει 11 λίτρα χυμό πορτοκαλιού ετησίως, 80% εκ των οποίων εισάγεται από τη Βραζιλία. Η μελέτη που δημοσιεύεται από το Future Worlds Center (FWC, Κύπρος), την Christliche Πρωτοβουλία Romero e.V. (CIR, Γερμανία) και την Global 2000 (Αυστρία) διερευνά το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας χυμού πορτοκαλιού, που φτάνει από τις φυτείες στη Βραζιλία στα ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ κι έπειτα στο τραπέζι μας. Η έρευνα έγινε για πρώτη φορά και αποκαλύπτει άθλιες συνθήκες εργασίας, καθώς και καταστροφικές περιβαλλοντικές συνέπειες της παγκόσμιας παραγωγής χυμού πορτοκαλιού.
Η Άνναγκρεΰς Μέσσα, από το Future Worlds Center, συνοψίζει: «Η βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού πηγαίνει πολύ καλά οικονομικά και οι εξαγωγείς έχουν μεγάλη κερδοφορία. Αυτά τα αστρονομικά έσοδα όμως κερδίζονται σε βάρος των συνθηκών εργασίας στις φυτείες και τα εργοστάσια, καθώς και σε βάρος του περιβάλλοντος. Η μελέτη διαπίστωσε συνθήκες μοντέρνας σκλαβιάς σε όλα τα στάδια παραγωγής χυμού πορτοκαλιού στη Βραζιλία καθώς και τεράστια περιβαλλοντική ζημιά».
Η ερευνήτρια Sandra Dusch Silva του CIR λέει για τις συνθήκες εργασίας στη Βραζιλία: «Οι εργαζόμενοι παράγουν περίπου 1,5 τόνους πορτοκάλια για 10 ευρώ την ημέρα. Δεν υπάρχει καμία προστασία από τον ήλιο και οι καρποί συλλέγονται βάζοντας απλά σκάλες με κλίση κάτω από τις πορτοκαλιές. Οι εργαζόμενοι ανεβοκατεβαίνουν στο δέντρο σε αυτές τις ασταθείς σκάλες μεταφέροντας έως 30 κιλά πορτοκάλια, και κάτω από μεγάλη πίεση χρόνου».
«Διαπιστώσαμε υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων στους πορτοκαλεώνες της Βραζιλίας», δηλώνει ο Martin Wildenberg, ειδικός σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας στην Global 2000. Και συνεχίζει: «Αυτό είναι ιδιαίτερα αποθαρρυντικό καθώς η καλλιέργεια πορτοκαλιών μπορεί να ευδοκιμήσει, χωρίς φυτοφάρμακα, όπως αποδεικνύεται από οργανικές καλλιέργειες σε όλο τον κόσμο».
Γενικές πληροφορίες
Η βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού τόσο στη Βραζιλία όσο και στην Ευρώπη χαρακτηρίζεται από μια τεράστια συγκέντρωση της αγοράς. Παρά το γεγονός ότι 3 από τα 5 ποτήρια χυμό πορτοκαλιού προέρχεται από τη Βραζιλία, υπάρχουν μόνο τρεις εταιρείες που εξάγουν χυμό πορτοκαλιού στον κόσμο: η Citrosucro, η Cutrale και η Luis Dreyfus. Η Βραζιλία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας χυμού πορτοκαλιού στον κόσμο. Οι εξαγωγές σήμερα αγγίζουν περίπου τους 1,2 εκατ. τόνους συμπυκνωμένου χυμού το χρόνο, με το 70% να πηγαίνει στην Ευρώπη που είναι η σημαντικότερη αγορά για εξαγωγές. Το άλλο άκρο της εφοδιαστικής αλυσίδας μονοπωλείται επίσης: Όλο και λιγότερες εμπορικές αλυσίδες κυριαρχούν στις ευρωπαϊκές αγορές. Μια βασική στρατηγική των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων λιανικής είναι η παραγωγή με ιδιωτικές ετικέτες. Αντί να αγοράζουν και να πωλούν επώνυμες μάρκες προϊόντων, τα σούπερ μάρκετ προμηθεύονται ολοένα και περισσότερο και πωλούν τα δικά τους προϊόντα. Στην Ευρώπη το 66% του συνόλου χυμού πορτοκαλιού πωλείται ως προϊόν με ιδιωτική ετικέτα στα μεγάλα σουπερμάρκετ. Η μελέτη δείχνει ότι τα σούπερ μάρκετ δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για τις εφοδιαστικές αλυσίδες των προϊόντων τους. "Από το 2013 τα σούπερ μάρκετ υπόσχονται να δράσουν, αλλά μέχρι τώρα οι συνθήκες στη Βραζιλία δεν έχουν βελτιωθεί», λέει η Sandra Dusch Silva, η οποία έχει ήδη δημοσιεύσει έκθεση σχετικά με χυμό πορτοκάλι για τη CIR το 2013 και επίσης ανάλαβε την παρούσα μελέτη.
Στις 7 και 8 Οκτωβρίου 2015, στην Αμβέρσα στο Βέλγιο φιλοξενείται η παγκόσμια σύνοδος για την παραγωγή χυμού, μία μεγάλη διάσκεψη. Τα σωματεία και τα δικαιώματα των εργαζομένων δεν εκπροσωπούνται. "Είναι ενδεικτικό ότι η παγκόσμια βιομηχανία χυμού συζητά το μέλλον της εν απουσία των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους.», λέει η Άνναγκρεΰς Μέσσα από το Future Worlds Center.
Σημειώσεις προς συντάκτες:
Η εκστρατεία SUPPLY CHA!NGE είναι μέρος ενός ευρωπαϊκού προγράμματος http://supplychainge.org που έχει αναλάβει μια ομάδα οργανώσεων από όλη την Ευρώπη και τον Παγκόσμιο Νότο. Κύριος στόχος της είναι να κάνει τα προϊόντα με ιδιωτικές ετικέτες των σούπερ μάρκετ μάρκες δικαιότερα και πιο βιώσιμα. Δεδομένης της τεράστιας επιρροής τους, οι προσπάθειες των σούπερ μάρκετ για την αποτροπή των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για τη μείωση της περιβαλλοντικής ζημίας κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας των προϊόντων τους είναι άκρως απογοητευτικές.
Μαζί με την μελέτη, η εκστρατεία SUPPLY CHA!NGE ετοίμασε ένα αίτημα, προτρέποντας τα Ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ να εφαρμόσουν κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα για τις εφοδιαστικές αλυσίδες της παραγωγής προϊόντων με την επωνυμία καταστήματος τους (ιδιωτικές ετικέτες). Μπορείτε να υπογράψετε το υπόμνημα εδώ.
Το Future Worlds Center είναι ένας μη κερδοσκοπικός, μη κυβερνητικός, ανεξάρτητος οργανισμός που οραματίζεται, σχεδιάζει και υλοποιεί έργα που προωθούν την κουλτούρα της συνύπαρξης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την βιώσιμη ανάπτυξη και την ειρήνη χρησιμοποιώντας μεθόδους που στηρίζονται στις τελευταίες τεχνολογίες, στην επιστήμη του διαλογικού σχεδιασμού και του δημοκρατικού διαλόγου. Η αποστολή του FWC είναι να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να ξανασκεφτούν και να επιλύσουν εκ νέου τις κοινωνικές προκλήσεις, τόσο σε τοπικό, ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι δράσεις μας τοποθετούνται στην πρώτη γραμμή, ακριβώς εκεί όπου συμβαίνουν οι κοινωνικές αλλαγές. Το FWC είναι ένας οργανισμός στον οποίο οι ιδέες, οι στόχοι, οι μεθοδολογίες και οι άνθρωποι συνδέονται μεταξύ τους. Οι δραστηριότητες του FWC υλοποιούνται από 4 μονάδες: το Τμήμα Ανθρωπιστικών Θεμάτων, το Τμήμα Παγκόσμιας Εκπαίδευσης, το Τμήμα Εργαστηρίου Νέων Μέσων Επικοινωνίας, και το Τμήμα Σχεδιασμού Μελλοντικών Κοινωνικό-Τεχνικών Συστημάτων.
www.futureworldscenter.org
https://www.facebook.com/GlobalEducation
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Tο Christliche Initiative Romero e.V. (CIR) αγωνίζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των εργατών στην Λατινική Αμερική και στον Παγκόσμιο Νότο. Ιδρύθηκε το 1981, και επικεντρώνεται στην υποστήριξη των τοπικών πρωτοβουλιών και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη Νικαράγουα , Ελ Σαλβαδόρ , Γουατεμάλα και την Ονδούρα , καθώς και τη διευκόλυνση της εκστρατείας και το έργο της εκπαίδευσης στη Γερμανία και την ΕΕ.
Το GLOBAL 2000 είναι ένας ανεξάρτητος Αυστριακός περιβαλλοντικός οργανισμός. Το GLOBAL 2000 είναι μέλος των Φίλων της Γης, το μεγαλύτερο διεθνές δίκτυο περιβαλλοντικών οργανισμών.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με το Future Worlds Center και την ‘Ανναγκρεΰς Μέσσα, Συντονίστρια του προγράμματος SUPPLY CHA!NGE στην Κύπρο.
